niedziela, 27 grudnia 2015

Kogo z Bełchatowa SB chciała internować a kogo internowała po wprowadzeniu stanu wojennego.



Zaraz po wybuchu strajków sierpniowych w 1980 r. powołano w MSW Sztab operacji „Lato-80”, którego zadaniem było zapewnienie bezpieczeństwa, ładu i porządku publicznego w kraju. Już 3 listopada 1980 r. dowódca tegoż sztabu. Gen. Bogusław Stachura wydał m.in. rozkaz przygotowania planu internowania osób w okresie poważnego zagrożenia, pod pierwotnym kryptonimie „WIOSNA” (później: WRZOS, JODŁA). Jeszcze przed 11 listopada tegoż roku przygotowano pierwsze wykazy osób przewidzianych di internowania. Wśród tych osób znalazło się 4 działaczy z Bełchatowa: Jerzy Kapłoniak (ZSTiT KWB Bełchatów), Jerzy Andrzejczuk (ZSTB Bełchatów), Marek Franaszek (Elektrobudowa) i Stanisław Knaś (KWB Bełchatów). 



Liczba osób przewidzianych do internowania co prawda ciągle ulegała zmianie, we wszystkich przedstawionych zestawieniach pojawia się nazwisko Stanisława Knasia. Z kolejnych wykazów znikają nazwiska Kapłoniaka, Franaszka, Andrzejczuka oraz Wiesława Tomaszewskiego, których SB przestała traktować jako rzeczywistych przywódców związkowych, stanowiących realne zagrożenie dla obozu władzy. Pojawiają się za to nazwiska cieszącego się dużym autorytetem wśród działaczy „Solidarności” na terenie kopalni, elektrowni i miasta Stefana Borysewicza i Stanisława Piskorskiego. Warto wspomnieć jeszcze o jednym dokumencie: wykazie osób przewidzianych do przeprowadzenia rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych, sporządzonym na początku grudnia 1981 r. widnieją w nim nazwiska 18 osób z rejonu Bełchatowa, z czego przy pięciu nazwiskach pojawiła się litera „W”  oznaczająca objęcie tych osób akcją „WRZOS” (Knaś, Borysewicz, Piskorski, Stanisław Sadurski, Bogdan Zakrzewski).
 Jeszcze przed północą 12 grudnia 1981 r. funkcjonariusze MO i SB, wyprzedzając formalną decyzję Rady Państwa, zaczęli zajmować siedziby regionalnych struktur „Solidarności” oraz zatrzymywać wcześniej wytypowanych działaczy opozycyjnych, realizując w ten sposób założenia kolejnej wcześniej zaplanowanej operacji o kryptonimie „JODŁA”. Najwcześniej bo 13 grudnia 1981 r. już o godzinie 0.45 doszło do internowania Stefana Borysewicza a zatrzymania dokonał ppor. Sylwester Kozłowski. Tej nocy internowano również 2 rolników reprezentujących NSZZ RI „Solidarność”: Przewodniczącego Zarządu Gminnego NSZZ RI „Solidarność” w Bełchatowie Bogdana Zakrzewskiego oraz aktywnego działacza tych struktur Sławomira Sadurskiego. Pierwszego z nich zatrzymano o godz. 1:30 a w raporcie zatrzymania wpisany jest plut. Stanisław Major. Natomiast Sławomir Sadurski internowany został natomiast o godz. 1:50, zatrzymania dokonał ppor. Józef Kowalczyk a w nakazie zatrzymania i doprowadzenia do ZK w Sieradzu z dn. 13 grudnia 1981 r. wpisani są: Jerzy Poterała z KWMO Piotrków Trybunalski i plut. Wojciech Ziemba z KMMO Bełchatów.
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. miała również miejsce nieudana próba internowania członka Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemi Piotrkowskiej oraz członka Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w KWB Bełchatów Stanisława Knasia. Powody niepowodzenia tej operacji podawane przez funkcjonariuszy SB różnią się w sposób znaczący od wersji podawanej przez działaczy NSZZ „Solidarność”. Na podstawie posiadanych informacji można stwierdzić, że do aresztowania nie doszło na skutek zdecydowanej postawy mieszkańców osiedla Dolnośląskiego. Pod blokiem w którym mieszkał S. Knaś zebrało się sporo ludzi, którzy uniemożliwili skuteczne przeprowadzenie akcji. M.in. w tym czasie przewrócona została jedna z przybyłych na miejsce milicyjnych „nysek”. Stanisław Knaś ukrywał się w różnych miejscach, jednak 16 grudnia postanowił zjawić się w pracy i wtedy dopiero doszło do jego internowania. W ramach zaplanowanej akcji internowania dopiero dnia 22 grudnia 1981 r. o godzinie 18.00 st. Sierż. Ryszard Hałada dokonał zatrzymania Przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Dyrekcji Budowy Elektrowni „Szczerców” Stanisława Piskorskiego.
Ponadplanowo 13 grudnia rankiem podczas przeszukań pomieszczeń związkowych w KWB Bełchatów, grupa por. Mariana Zawadzkiego zatrzymała powielającego opracowane ulotki Bogusława Makowskiego. Po przeprowadzeniu na komendzie MO rozmowy z zatrzymanym Makowskiego również internowano.
Realizacja zaplanowanych zadań doprowadziła w kraju do zatrzymania w ośrodkach odosobnienia ponad 90 % osób przewidzianych do pozbawienia wolności, co dało łączną liczbę 9736 internowanych. Do 31 grudnia 1981 r. internowano na terenie województwa piotrkowskiego 41 osób.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz