wtorek, 21 listopada 2023

Dzień Pracownika Socjalnego 2023

 


Wracam dzisiaj z pisaniem bloga w szczególnych okolicznościach. Miało to nastąpić znacznie później ale zbieg różnego rodzaju okoliczności spowodował przyspieszenie tego kroku. O tych powodach napiszę pewnie w niedługim czasie. Uznałem też, że okazja do inauguracyjnego wpisu jest nader doskonała i szczególna. Na mocy ustawy o pomocy społecznej z 1990 roku każdego roku w dniu 21 listopada w Polsce obchodzony jest Dzień Pracownika Socjalnego. Jest to święto wszystkich pracowników służb społecznych.

poniedziałek, 31 sierpnia 2020

Okrągły Jubileusz - 40 lat od podpisania Porozumień Sierpniowych. Bełchatów i początki Solidarności.

 




Dekada lat osiemdziesiątych to okres, który zarówno w pamięci ludzi jak i w nauce historycznej zajmuje miejsce wyjątkowe. To właśnie przełom lata 1980 r. stanowił według wielu badaczy moment zwrotny w powojennej historii Polski. Fala strajków, jakie zostały zapoczątkowane w Świdniku koło Lublina na początku lipca 1980 r. doprowadziła w konsekwencji do rozmów strajkujących z obozem władzy a następnie do powstania niezależnych związków zawodowych NSZZ „Solidarność”. Przyglądając się tym wydarzeniom wyraźnie daje się zauważyć, ze wypadki sierpniowe posiadały wiele elementów charakteryzujących konflikty polityczne w latach 1956, 1970 i 1976 i „odtwarzały w znacznej mierze elementy konfliktów społecznych z lat ubiegłych”. Istotnym czynnikiem było to, ze w trakcie ich trwania pojawiły się zupełnie nowe składowe, sprawiające odmienność przebiegu konfliktów oraz ich długofalowy wpływ. Ten szczególny okres znalazł również swoje odbicie w rejonie Bełchatowa. Napięta sytuacja na Wybrzeżu i Śląsku spowodowała również wzrost aktywności oficerów SB na terenie BOP - u. Na fali tychże wydarzeń w dniu 24 sierpnia 1980 r. kpt. Stanisław Sadziński przeprowadził rozmowę z dyr. KWB w Bełchatowie inż. Stanisławem Drozdowskim. Tematem rozmowy były zabezpieczenie zakładu pracy przed ewentualnymi próbami docierania grup antysocjalistycznych do załogi oraz kolportażem literatury bezdebitowej, dodatkowo uaktywniono czynne osobowe źródła informacji (OZI) w celu informowania o występujących nieprawidłowościach i zagrożeniach. Kontynuując te czynności Starszy Inspektor Wydziału IIIA KWMO w Piotrkowie Trybunalskim Ryszard Hałada podczas kontroli sytuacji w ZGE „Bełchatów” przeprowadził szereg rozmów z kadrą inżynieryjno – techniczną Kopalni oraz aktywem PZPR-u. Z prowadzonych rozmów

wywnioskował, ze społeczeństwo kraju i zakładu jest już zmęczone akcjami strajkowymi i z niepokojem oczekuje się powszechnie rezultatów tych wydarzeń. Również wśród ludzi zatrudnionych na terenie Zagłębia Górniczo – Energetycznego „Bełchatów” (ZGE Bełchatów) dawało się zauważyć poruszenie i atmosferę wyczekiwania, tajni współpracownicy tak opisywali panujące wtedy nastroje „ludzie oczekują na wyniki porozumień podpisanych w Gdańsku i Szczecinie. Ogólnie ocenia się, że powinna nastąpić poprawa...”; „Mogę stwierdzić, że ostatnie wydarzenie to duży sukces klasy robotniczej, wierzę, że obecnie robotnik faktycznie będzie mógł decydować o rozwoju naszej gospodarki.”; „Wczoraj słyszałem, że na teren Bełchatowa zostały przywiezione jakieś ulotki z Gdańska, podobno maja być robione odbitki tu na miejscu. Ponadto jeden z kierowców z Łodzi przywiózł do Kopalni 3 egzemplarze żądań wysuwanych przez strajkujących w Gdańsku. Wydaje mi się, że niedługo i na naszym terenie zacznie się coś dziać”. Pierwszą oznaką niepokoju i nadchodzących zmian na terenie BOP-u była akcja strajkowa podjęta w Zakładzie Transportu i Sprzętu Technologicznego przy KWB „Bełchatów” (ZTiST KWB Bełchatów). Nieprzypadkowo właśnie tam rozpoczęto działania, a wynikało to z faktu, „iż kierowcy na terenie Kopalni stanowią najbardziej zorganizowaną solidarnościową grupę zawodową”. Wśród postulatów zgłoszonych przez delegatów reprezentujących kierowców na pierwsze miejsce wysuwały się:


  • zwiększenie stawek godzinowych z 13 do 16-17 zł.,

  • lepsze zaopatrzenie w artykuły żywnościowe na terenie Bełchatowa,

  • polepszenie warunków socjalnych w zakładzie,

  • wolnych demokratycznych wyborów do Rad związków zawodowych.

Ponieważ postulaty nie zostały spełnione „grupa kierowców będąc pod wpływem Kapłoniaka wykazywała nadal niezadowolenie i w dn. 08 sierpnia 1980 r. przerwała prace na okres 1,5 godziny żądając ponownego spotkania z dyrektorem”. Podobne akcje miały miejsce również w innych zakładach o czym świadczy informacja zawarta w Notatce Służbowej z dnia 12 września 1980 r. „w dniu 10.09.1980 r 60 pracowników z obiektów stołówki Elektrowni i nawęglania KWB „Bełchatów” przerwało pracę ok. godz. 1200”. Również w zakładach pozostających poza ZGE „Bełchatów” a znajdujących się w Bełchatowie rozpoczęto wysuwać nowe żądania i postulaty. Pracownicy Bełchatowskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego (BZPB) zgłosili pod adresem Zjednoczenia Przemysłu Bawełnianego 20 postulatów posegregowanych w trzy grupy.


Wszystkie te okoliczności wskazywały, że na terenie BOP-u podobnie jak i w całym kraju dążono do powołania nowych niezależnych związków zawodowych, które miały według założeń „stać się niezależnym od partii ogniwem systemu politycznego i wpływać na jego funkcjonowanie...”. Proces, który z dnia na dzień przybierał na sile początkowo był procesem chaotycznym i zupełnie niezorganizowanym. Proces ten napotykał również wiele barier. Władze próbowały interpretować podpisanie porozumień jako wydarzenia o zasięgu lokalnym a dyrekcje zakładów pracy wszelkimi sposobami próbowały nie dopuścić do powstania nowych niezależnych związków zawodowych. Czynnikiem hamującym ten proces były wewnętrzne nieporozumienia i różne koncepcje powstających struktur. Dopiero podczas zebrania delegatów ponad dwudziestu MKZ-ów odbytego w Gdańsku 15 września 1980 r. postanowiono, że powstanie jedna organizacja związkowa działająca w oparciu o silne i autonomiczne struktury regionalne. W konsekwencji oznaczało to odrzucenie lansowanej teorii wielu związkowców o strukturze branżowej. Głównym inspiratorem działań podejmowanych we wrześniu 1980 r. na terenie BOP-u był Stanisław Knaś. TW ps. „RYŚ” tak przedstawiał zachodzące zmiany „Wypadki, jakie miały miejsce na wybrzeżu spowodowały, że grupa pracowników KWB na czele z Stanisławem Knasiem zorganizowała nowe związki zawodowe. Na czele komitetu organizacyjnego stanął Knaś, który wcześniej kontaktował się na ten temat w Hucie Katowice”. Ostatecznie 27 września 1980 r. na terenie KWB „Bełchatów” powstał Komitet Robotniczy sympatyzujący początkowo z MKZ NSZZ „Solidarność” w Gdańsku a następnie z MKZ NSZZ „Solidarność” na terenie Huty Katowice. Wraz z utworzeniem Komitetu rozpoczęto na Kopalni przygotowania do przeprowadzenia powszechnego referendum wśród załogi KWB „Bełchatów” mającego na celu wypowiedzenie się pracowników, do jakich związków zawodowych będą należeć. Przełom września i października to czas, kiedy również w innych zakładach z rejonu bełchatowskiego rozpoczęto przygotowania do stworzenia nowych ogniw związkowych. Charakterystycznym elementem tworzenia nowych związków na terenie BOP-u był aktywny udział Stanisława Knasia i Stefana Borysewicza w wielu zebraniach organizacyjnych. Występowali oni w roli doradców i pośredników Bełchatów MKZ-em przy Hucie Katowice. Wielozakładowość ZGE „Bełchatów” przyczyniła się do powstania kilkunastu Komitetów Założycielskich NSZZ „Solidarność”, co wymusiło działania mające na celu starania o zorganizowanie MKZ-u, który miałby za zadanie koordynować poczynania poszczególnych Komisji Zakładowych. Celowość powołania tego ciała była również tłumaczona większymi możliwościami kontaktu z MKZ-em działającym przy Hucie Katowice. W dniu 4 listopada 1980 r. doszło do spotkania „przedstawicieli zakładowych komitetów założycielskich NSZZ „Solidarność” Solidarność terenu BOP-u”, na spotkaniu tym doszło do utworzenia MKZ-u NSZZ „Solidarność” z siedzibą przy KWB „Bełchatów”. W spotkaniu tym wzięło udział 16 przedstawicieli zakładów pracy a do prezydium MKZ-u wybrano po jednej osobie z każdego zakładu Przewodniczącym wybrano Stanisława Knasia. Tymczasowa siedziba tego organu została umiejscowiona na terenie KWB „Bełchatów” na Rogowcu a miała się zmienić wraz z znalezieniem odpowiedniego lokalu terenie Bełchatowa. Warto wspomnieć, że w skład MKZu weszli: 
Kopalnia Węgla Brunatnego w „Bełchatowie” - Knaś Stanisław, Elektrownia Bełchatów - Mogielski Tadeusz, Zakład Produkcji Przemysłu Budowlanego - Szczurek Stefan, Bełchatowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego - Zamolski Wiesław, Zakład Usług Socjalnych Budownictwa - Frontczak Roman, Zakład Sprzętowo-Transportowy Budownictwa - Rudzińska Elżbieta i Przedsiębiorstwo Instalacji Przemysłowych „INSTAL” Bełchatów - Lewandowski Bogdan.

Zupełnie odmienne były losy powstania drugiego MKZ-u za terenie ZGE „Bełchatów”. Zaczątkiem jego istnienia było powołanie Międzyzakładowej Komisji Porozumiewawczej na terenie Bełchatowsko - Pomorskiego Kombinatu Budowy Elektrowni, powołanej, „aby związek ten mógł reprezentował wszystkich pracowników” w jej skład weszli przewodniczący i wiceprzewodniczący Komisji Zakładowych. Na stanowisko przewodniczącego wybrano Ryszarda Wojciechowskiego. Na jej bazie w dniu 27 października utworzono MKZ NSZZ „Solidarność” z siedzibą przy Bełchatowsko – Pomorskim Kombinacie Budowy Elektrowni w Bełchatowie. Przewodniczącym został wybrany Ireneusz Knop a jako jednostkę macierzysta wybrano MKZ NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej. W skład prezydium weszli: Ireneusz Knop – Przewodniczący (Dyrekcja Budowy Elektrowni „Bełchatów”), Antoni Płaczkowski – Wiceprzewodniczący (Przedsiębiorstwo Montażu Elektrowni i Urządzeń Przemysłowych), Ignacy Szczęsny – Wiceprzewodniczący (Przedsiębiorstwo Montażu Elektrowni i Urządzeń Przemysłowych), Witold Matuszyński – Sekretarz (Dyrekcja Budowy Elektrowni „Bełchatów”), Jerzy Piątkowski – Członek (Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych „TERMOKOR”) , Krzysztof Dąbrowski – Członek (Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych „TERMOKOR”). Początkowo w skład tego MKZ-u wchodziły ogniwa „Solidarności” z następujących zakładów: Przedsiębiorstwo Montażu Elektrowni i Urządzeń Przemysłowych „ENERGOMONTAŻ – PÓŁNOC”, Wielki Zespół Budów nr 6 w Bełchatowie; Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych „TERMOKOR”, Kierownictwo Wielkiego Zespołu Budów „Bełchatów” i Budowy nr 11 i 12 Dyrekcji Budowy Elektrowni „Bełchatów” podległe pod Bełchatowsko – Pomorski Kombinat Budowy Elektrowni.





sobota, 2 maja 2020

Wyposażenie Kościoła Grocholickiego w Srebra, Miedź, Cynę i Żelazo (strony 9-11)

Kolejne strony Inwentarza Kościoła Grocholickiego za czasów restauracji tegoż spisany (1788-1812) zawiera wykazy wyposażenia kościoła. Na stronach 9-11 tegoż inwentarza można odnaleźć wykaz wyposażenia w sprzęty wykonane z srebra, miedzi, cyny i żelaza. Jak cenne w tym czasie były przedmioty wykonane z tych materiałów świadczy szczegółowość tego opisu. Zawarto w nim zarówno wykaz naczyń liturgicznych (monstrancja, kielichy, relikwiarz), szat i koron srebrnych z obrazów znajdujących się w ołtarzach kościelnych, lichtarzy, krzyży kościelnych, dzwonów i dzwonków jak i zawiasów, antab, skobelków i zamków w drzwiach i drzwiczkach. Jak pisze w Inwentarzu ksiądz Kafarski większość starych i dawnych rzeczy wymagała reperacji i odnowienia a znaczna część wyposażenia została zakupiona właśnie przez księdza Kafarskiego.


Niestety tak jak przy poprzednich stronach sporych trudności nastręczyły łacińskie zwroty i nazwy przedmiotów. Niejednokrotnie pismo sporządzającego inwentarz księdza nie pozwalało na dokładne odczytanie kilkunastu fraz i zwrotów. Ksiądz Kafarski zaczynając pisać stronę starał się pisać czytelnie jednak z biegiem linijek pismo stawało się coraz mniej czytelne i końcówki każdej ze stron zawierają więcej nieodczytanych wyrazów. Co ciekawe z przedstawionego wykazu można wnioskować, że pomiędzy kruchtą a kościołem pod chórem istniały tzw. czarskie lub tez carskie wrota (drzwi), otwierane tylko podczas mszy i innych nabożeństw (wyjątkiem były dni świąteczne kiedy to były otwarte dzień i noc), natomiast przez resztę dnia wierni mogli wejść jedynie do przedsionka kościelnego. Zapraszam do lektury a w następnej turze przedstawimy opis znajdujących się w kościele szat liturgicznych i chorągwi czyli "Apparaty i bielizna kościoła Parafialnego Grocholic".


Inwentarz kościoła parafialnego Grocholickiego za czasów restauracyji tegoż spisany. Co się zreperowało, pobudowało i przysposobiło.

­________________________________________________________________________________


Srebra

1. Monstrancja duża cała srebrna stara jak jest opisana w inwentarzu
pod rokiem 1762: w metrycji (???) i do którego kilku pręcików
w promieniach brakuje srebrnych …. [nieczytelne] i wypolerowana.

2. Krzyż srebrny na pół łokcia długi z promieniami srebrnymi i czterema
Ewangelistów twarzami pozłoconymi, stary ale nowo przerobiony i odnowiony.

3. Kielichów jest trzy z patenami są. Stare były złe i połamane, w wszystkich
jeden kazałem przerobić z pateną nową i w środku (interia – przyp. autora)
pozłociłem konsekrować, środkiem z imieniem moim imper (??) wysztychowany.
Dwa kielichy pozostałe z patenami stare, potrzebują reparacji.

4. … [niestety całe zdanie po łacinie do odczytania dla specjalisty]

5. Relikwiarz srebrny wokół mający promienie srebrne, częścią
pozłocone, z krzyżykiem przynitowanym też srebrnym, zamiast relikwii
...[nieczytelne] DeJ mający.

6. Religarz (?) duży z promieniami wysztychowany razem wkoło cały
srebrny, w środku za szkłem jak monstrancji zamknięciem
i drutem srebrnym przyśrubowanym z pieczęcią autentyczną
… … … [trzy łacińskie wyrazy odnoszące się do pieczęci], ten
Religarz cały nowy srebrny … [nieczytelne]
strzaty jest od śp. Jana Trepki … [nieczytelne] darowany.

7. Puszka do chorych srebrna, na kształt pateny z … [nieczytelne]
srebrnym i zamknięciem stara

8. Sukienek srebrnych dwie, jedna Pana Jezusa, druga matki
jego … [nieczytelne] okrywające. Stare ale nowo jak ołtarz tak
obraz Matki Boskiej odnowione i wypolerowane.

9. Koron srebrnych pozłacanych na wielkim ołtarzu dwie
na Ołtarzu Matki Boskiej drugie dwie pozłocone, jedna duża
druga mniejsza i litery srebrne Sancta Maria … [nieczytelne]
pozłocone wokół głowy obrazu Matki Boskiej.

10. Koron srebrnych u Pana Jezusa koronacji dwie,
jedna cierniowa robota, druga gładka i berło półtora łokcia długie
z rękojeścią i przepasaniem ręki PJ [Pana Jezusa] srebrne to
wszystko nowe od JWPP [Jaśnie Wielmożnych Państwa] Adama i Jadwigi z Umięckich
Kameckich (chodzi prawdopodobnie o dziedziców z Zawadowa) sprawione a ode mnie robota zapłacona.

11. Wokół serca dwa ozdobne srebrne, na jednym Imię Jezus
a na drugim Imię Maria. Od JP [Jaśnie Pana] Krzyckiego sprawione
na obrazie Matki Boskiej Szkaplerznej
Wotum … [nieczytelne] posrebrzone mosiężne u Pana Jezusa.

12. Łubek srebrnych pozłacanych … [nieczytelne] i zarnice dwie
te zaraz po ślubie korony dwie i zarnice JP {Jaśnie Pany} Biloskie
darowały na obraz Matki Boskiej wstążki białe do zawieszania.

13. Lichtarzy posrebrzanych srebrem prawdziwym – 6
Korali dużych i drobnych na szyi MB [Matki Boskiej] sznurków – 28

14. Pereł … [nieczytelne] białych sznurek jeden pleciony z selbertyną (??)

15. Kolczyki dwa w srebro obramowane, kamieni większych – 9
małych – 21 w jednym, w drugim kamieni większych – 8
mniejszych – 20, Rok 1802 do … [nieczytelne]
Pany … [nieczytelne] z Wężyków Bilowskiej dane

Miedź

Zastałem garniec z pokrywą stary, zły, dziurawy i nieuzyteczny
kazałem z niego według J[aśnie] W[ielmożnego] J. K. [nieczytelne]
audytora prymutialnego dyspozycji, potrzebniejsze rzeczy zrobić
1. kociołek miedziany do święconej wodyz ważnym prętem
żelaznym, ten jest cały nowy z garca zrobiony
2. lichtarzy miedzianych jest cztery a bardziej mosiężnych
dwa większych i dwa pomniejszych starych na wielkim ołtarzu
3. lichtarzyków przed cyborium* małych mosiężnych dwa także
4. kociołek w chrzcielnicy miedziany stary zreperowany i wybielony jeden
5. trybularz mosiężny z łańcuszkami i kociołkiem na węgle żelaznym,
nowy jeden, łódka do kadzidła blaszana stara zamiast
srebro w drewno oprawiona z łyżeczką cynową nową
6. fajerka mosiężna do ognia przynoszenia stara
7. Dzwonków mosiężnych sprawiłem trzy nowych, jeden do
ołtarza większy, a dwa maleńkie do bursów* do chorych przypięte
8. Dzwonków do ołtarzy starych dawnych jest 5
9. Dzwonów dużych na dzwonnicy 4, dwa duże a dwa
małe ale jeden z małych klekot, te wszystkie dawne i stare
tylko okiw[?] ich nowo zreperowany. Piata na kościele
sygnaturka w kopule z rzemieniem surowe [nieczytelne]
całkowitym nowym długim. Szósty dzwonek przy zakrystii
10. Gałka na kopule pod krzyżem na kościele miedziana 6 garncowa pozłacana – 1
11. Dzwonek u woreczka ------------------------------------ - 1

Cyna

Cynowych lichtarzy dużych jest ----- 6
złych cztery z przydatkiem nowo przelane a dwa stare
Cynowych lampionów przed ołtarzami nowych jest --- 3
z łańcuchami duże też wszystkie, trzy nowo sprawione
lampiony do każdego ołtarza na sznurach drutowych
także lawatarz* cynowy sprawiłem nowy inficperalanti [?]
kwartowy z krzyżykiem na wierzchu i kurkiem brązowym
i miednicą cynową dużą z tablaturą [ozdobna zasłona] [nieczytelne] --- 1
vasculum [?] cynowe podwójne [nieczytelne] dawne --- 1
vasculum [?] cynowe [łaciński zwrot niezrozumiały] pojedyncze dawne --- 1
vasculum [?] cynowe potrójne [nieczytelne] nowe sprawione --- 1
łyżeczkę nową do kadzidła nową sprawiłem --- 1
łódka do kadzidła blaszana stara w postumencie drewnianym --- 1
krucyfiksy małe cynowe na krzyżykach drewnianych przed ołtarzami --- 2

Żelazo

lichtarzyków we trzy do krzyżów Dedicationis nowych - 12 [przypis przy pierwszej stronie]
Indexów blaszanych nad zakrystią [nieczytelne] odnowione malowane --- 2
Drzwi żelazne z zamkiem [nieczytelne] do skarbca duże stare dawne --- 1
Zamków z kluczami u zakrystii francuskich u drzwi dużych i pobocznych --- 3
Rękojeści okrągłych w drzwiach u zakrystii ---- 2
Sufrygli* u zakrystii --- 2
Sufrygli u dużych drzwi z prętem u góry dużych --- 2
Surfrygli u pobocznych drzwi --- 2
Sufrygli angielskich u czarskich drzwi --- 3
Pręty z bączkami mosiężnymi u firanek na ofiarę żelaznych --- 2
Zawiasów angielskich u kratek u drzwiczków --- 4
Zawiasów dużych w drzwiach dużych z hakami umocowanymi --- 6
Zawiasów u pobocznych drzwi z hakami umocowanymi --- 4
Zawiasów u drzwi zakrystii z hakami umocowanymi --- 4
Zawiasów u drzwi czarskich we trzy jest --- 4
Zawiasów u drzwi pobocznych pod chórem wejście [nieczytelne] --- 8
Zawiasów [nieczytelne] w kruchcie --- 4
Klamek żelaznych z antabkami u tychże drzwi w kruchcie --- 2
Klamek żelaznych u drzwi czarskich pod chórem pobocznych z[nieczytelne] --- 2
Haczyków u drzwi na chór i drugich drzwi od muru skrytki --- 2
Zasuwka u drzwi na chór --- 1
Prętów żelaznych na chórce, które chór trzymają --- 4
Prętów u struktury organów które strukturę trzymają --- 2
Bakaysów [???] z całego chóru tablatury trzymających żelaznych w murze --- 12
Bakaysów [???] u tablatury na ofiarę przy ołtarzu wielkim --- 4
Bakaysów [???] u ołtarza Matki Boskiej --- 4
Bakaysów [???] u ołtarza Aniołów Stróżów --- 4
Haków dużych do [nieczytelne] przymocowania Ołtarza Matki B[oskiej] --- 2
Ankrów* żelaznych dużych w kopule sygnaturki --- 8
Kunek czyli klamek do chorągwi żelaznych --- 16
Zawiasków angielskich u lustra przy szafce w zakrystii --- 2
Haczyk mały u lustra czyli zwierciadła w zakrystii --- 1
Krzyż żelazny 5 łokciowy dubeltowy kanty pozłacane na kopule --- 1
Krzyż żelazny 3 łokciowy płaski fangestem pozłacany i vertice Prezbiteri --- 1
Krzyż żelazny łokciowy na dachu większego chóru kościoła --- 1
Krzyż mały pozłacany z chorągiewką złoto malowany nad facjatą --- 1
Te wszystkie krzyże żelazne na dachu kościelnym są w filarkach malowanych
zielono [nieczytelne] na kopule blachą i [nieczytelne] u kopuły duże pobite
Krzyż płaski żelazny w filarku zielono malowanym nad kruchtą --- 1
Krzyż żelazny 3 łokciowy na dzwonnicy [nieczytelne] pozłacany --- 1
Zawiasów u drzwi do kostnicy i dzwonnicy nowych --- 2
Klamka z antabką u tychże drzwi nowa --- 1
Skobel do zamykania na kłódkę u tych drzwi dzwonnicy nowy --- 1
Pręt żelazny w skale u skarbca [nieczytelne] --- 1
To wszystko żelastwo jest nowe sprawione podczas całego teraz remontowania
Antabów żelaznych w starych szufladach na apparaty --- 4
Zawiasków u szafki gdzie książki żelaznych --- 2
Zawiasków u cymberium --- 2
Zawiasków u szafki w murze na [nieczytelne] --- 2
Zameczek prosty u drzwiczek do cymberium z kluczykiem --- 1
Zameczek prosty u szafki gdzie [nieczytelne] z kluczykiem --- 1
Skarbonka żelazna i zawiasami zamkiem i szkobelkiem z kłódką u ołtarza
Matki Boskiej zielono malowana kwartowa kwadratowa --- 1
Skarbonka na postumencie [nieczytelne] u Wielkiego Ołtarza kwartowa kwadratowa
z zawiaskami, skoblem łańcuszkowym i kłódką z kluczykiem --- 1
Lustro łokciowe czyli zwierciadło w zakrystii w drzwiczkach u szafki na
kielichy w ramkach orzechowych, po rogach sztuczki snycerską robotą
cztery pozłacane, w środku tego zwierciadła P[an] Jezus Ukrzyżowany
do ubierania się do mszy – Ja sprawiłem to zwierciadło --- 1
[dwie linijki nieczytelne przekreślone]
Lusterek na Ołtarzu Matki Boskiej rzniętych --- 2
Lusterek na Ołtarzu P[ana] J[ezusa] Koronacji rzniętych --- 2
Pręcik drutowy z kołkami 12 mosiężnymi u firanek obrazu Matki B[oskiej] --- 1
Pręcik drutowy z kołkami mosiężnymi u firanek obrazu koronacji P[ana] J[ezusa] --- 1
Prętów w oknie okrągłym w facjacie pod dach – żelaznych na krzyż --- 2
Prętów do okien z bęczkami żelaznych wszystkich, które okna w ołów
z szybami oprawne trzymają i odtwierdzają od tafli --- 108
Wszystko żelastwo nowe i zreperowane.
Żelazo do opłatków z [nieczytelne] sztychowane bardzo dobre --- 1
Cyrbich [???] żelazny angielski oprawny nowy sprawiłem --- 1
Cyrbich [???] do komunikantów [nieczytelne] --- 2
[nieczytelne] z trzema łańcuszkami mosiężnymi z starego [nieczytelne] --- 1
Kluczy od kościoła zamków [dalej dwie linijki nieczytelne]


* Cyborium (puszka) i custodia to naczynia służące do przechowywania lub przenoszenia Najświętszego Sakramentu (cyborium z łac. ciborium czara, kielich,
* Bursa sztywna torebka służąca do przechowywania cyborium z komunią święta.
* Lawaterz lub lawatarz, lavabo lub lawabo, lavatorium lub lawatorium 1. Umywalnia kapłańska w kościołach, zwykle w zakrystii, służąca do mycia rąk przed mszą, wykonana z różnych materiałów, często bogato ornamentowana. Była umieszczana przy ścianie, nadwieszana lub sięgała do posadzki.
* Sufrygiel – zasuwka, zasuwa, rodzaj zamka 
* Ankier lub ankra, z niem. Anker — kotwica, po polsku kotew, kotwa, szyna żelazna, służąca do związania z sobą części budowli, zwłaszcza murowanych, narażonych na oddalenie się od siebie, jak np. sciany przeciwległe sobie, lub belki drewnianej z murem. Końce ankrów opatrzone są uchami dla zaciągnięcia zawłok (szplintów). Jest to zatem zwora, spięcie żelazne, podobne nieco do kotwicy.

niedziela, 29 marca 2020

#zostajewdomu - Wracam do Inwentarza Kościoła w Grocholicach z lat 1788 - 1812


Tak się w tym czasie ogólnej kwarantanny wkręciłem w przeglądanie dokumentów historycznych, że postanowiłem wrócić do Inwentarza Kościoła w Grocholicach z lat 1788 – 1812 sporządzonego przez ówczesnego proboszcza Tomasza Kostkę Kafarskiego.
Wróćmy na początku zatem do opisanych już wcześniej stron i jak już pisałem te kilkanaście kartek zapisanych mało czytelnym pismem, zawiera dokładny opis kościoła (jego murów, drzwi, dachu, dzwonnicy, itp.), cmentarza kościelnego, szpitala [sic!] oraz plebani i zabudowań dookoła plebani.  Ciekawostką na pewno są opisy działań księdza proboszcza w kolejnych latach po objęciu parafii. W celu dobrego zrozumienia tych zapisów. Bardzo starałem się przepisywać ten tekst księdza Tomasza tak aby zachować jak najwierniej ówczesny język i styl, zmuszony jestem jednak wielokrotnie używać formy współczesnej dla lepszego zrozumienia tekstu. W miejscach gdzie nie zdołałem odczytać wyrazu lub zdania wstawiałem wielokropek z zaznaczeniem [nieczytelne], w przypadku wątpliwości również zaznaczałem te wątpliwości. Pojawiają się również wstawki łacińskie, które mimo prób nie zawsze dają się przetłumaczyć. Myślę, że dopiero po zakończeniu odczytywania całego dokumentu postaram się porozmawiać ze specjalistami od łaciny nowożytnej w celu doprecyzowania tych zapisów. Zamieszczam oczywiście zdjęcia stron ze inwentarza a następnie odczytany i dopasowany do naszej rzeczywistości opis z krótkim komentarzem oraz niejednokrotnie zdjęcie współczesne. Te pierwsze osiem stron zbieram więc na początku w jedną całość i dopiero w kolejnych postach będę zamieszczał odczytane kolejne kartki tej jakże ciekawej lektury.

piątek, 19 października 2018

...bo warto Łączyć Pokolenia zawsze …




Minął już rok od momentu utworzenia Stowarzyszenia "Grocholice-Łączymy Pokolenia", warto więc się zatrzymać i troszkę powspominać. 


Pomysł utworzenia stowarzyszenia „Grocholice – Łączymy Pokolenia” zrodził się zupełnie niedawno, bowiem dokładnie rok temu, a jest wynikiem bardzo pozytywnej reakcji bełchatowian na projekt – o takiej właśnie nazwie - realizowany i spotykający się z olbrzymim zainteresowaniem - cyklicznie od 2014 r. 

czwartek, 18 października 2018

Program PLUSa dla Powiatu


Chciałbym przybliżyć program PLUSa dla powiatu. Jest on oparty na 5 filarach i o każdym z tych filarów można byłoby powiedzieć bardzo dużo. Ja jednak postaram się wybrać z każdego z tych filarów coś na czym mi szczególnie zależy i o co będę zabiegał w tej nadchodzącej kadencji.

wtorek, 16 października 2018

Wspólnie dla Grocholic



Moi drodzy czwarty raz startuję w wyborach samorządowych do rady powiatu. Dzięki waszym głosom zasiadam w Radzie Powiatu od trzech kadencji. Znacie mnie doskonale. Grocholice traktowałem, traktuję i będę traktował jak mój dom, o który trzeba dbać bez względu na otaczającą nas rzeczywistość. Grocholice mają swoją historię, swój klimat, swoją tożsamość i swoją odrębność. Nie są lepsze czy gorsze są różne i wyjątkowe. I niech tak zostanie. Wszyscy którzy mnie znają wiedzą, że jestem konsekwentny w tym co robię.